Kryzys w gospodarce globalnej 2007- 2008

System bankowy – połączenie ogółu instytucji bankowych oraz wszelkich norm, które kształtuje wzajemne stosunki, relacje i powiązania z otoczeniem. Aby można było mówić o systemie bankowym, konieczne jest stworzenie wielopoziomowego układu, na który składają się :

• bank centralny

• banki komercyjne w tym :

• banki depozytowo – kredytowe

• banki inwestycyjne zarówno państwowe jak i prywatne

• instytucje o charakterze doradczym, kontrolnym i komercyjnym.

W okresie gospodarki globalnej mieliśmy już do czynienia z kilkoma kryzysami finansowymi : w Meksyku, Ameryce Południowej, ale najbardziej zaskakującym dla wszystkich był kryzys w Azji Południowo- Wschodniej w 1997r. Objął tzw. Azjatyckie tygrysy : Hongkong, Singapur, Tajwan, Koreę Południową, Tajlandię, Indonezję, Filipiny.

Główne przyczyny kryzysu :

W 1997r. okazała się powszechność zjawisk tzw. pokusy nadużycia i asymetrii inwestycji stworzyło to warunki sprzyjające podejmowaniu nadmiernego ryzyka szczeblu Mirko.

Z pokusy nadużycia mamy do czynienia, gdy podmioty gospodarcze zakładają, że ktoś naprawi negatywne skutki ich ryzykownych decyzji. W krajach Azji Południowo- Wschodniej pokusa nadużycia wynikała z nadmiernego interwencjonalizmu państwowego specyficznego dla tego obszaru były również silne związki kapitałowe występujące pomiędzy systemem bankowym i przedsiębiorstwami (chebole).

Asymetria informacji bierze się stąd, że ten kto daje kapitał np. udzielając pożyczki, zazwyczaj nie ma pełnej informacji jakie ryzyko podejmuje druga strona. Asymetria informacji jest tym większa im mniej wymagające są w danym kraju zasady prowadzenia księgowości i normy określające zakres i formy publikowania sprawozdań finansowych. Dotyczy to zwłaszcza konglomeratów banków i przedsiębiorstw .

Kryzys 07 – 08 ogólnoświatowy kryzys finansowy rynku finansowego i bankowego, który rozpoczął się od zapaści rynku pożyczek hipotecznych wysokiego ryzyka w USA.

Kryzys wywołały pożyczki hipoteczne udzielane przez banki przy wysokim ryzyku spłaty, często sobą o marginalnych możliwościach finansowych (ang. subprime mortage).

Te z kolei były masowo sprzedawane w postaci obligacji strukturyzowanych? Opartych na nieruchomościach, w celach inwestycyjnych i spekulacyjnych przez prywatne instytucje finansowe, w tym największe banki Am. I ekr.

Kryzys wywołany :

• Świadomość ryzyka tych obligacji byłą niewielka, gdyż trwał boom na rynku nieruchomości
• Niewypłacalność indywidualna z niespodziewanie dużym odsetkiem (9,2 %) poskutkowała z kolei brakiem gotówki na rynku kredytowym niestabilnością ( zagrożeniem rychłej niewypłacalności wierzytelności) tych inwestycji.
• Kryzys początkowo dotyczył tych amerykańskich banków Down Johes – to jeden z najmożniejszych indeksów akcji spółek notowanych na giełdzie papierów wartościowych. Indeks ten został stworzony przez Charlesa Downa i statystyka Edwarda Johesa. Obecnie składa się z 30 największych Am. Przedsiębiorstw.

• Przełomowym momentem mającym wpływ na kryzys było wejście na giełdę w latach 90 banku inwestycyjnego Goldman Sachs. Od tego momentu bank zaczął dążyć do maksymalnych zysków ( jak każda spółka) gdyż od tego zależą wszelkie nagrody/premie dla zarządu (uczciwość emisji akcji spółki zaszła na dalszy plan). Banki zaczęły wykorzystywać operacje o wysokim ryzyku. Od 2006 następuje spadek zakupu nieruchomości w USA w poł. 2007 obligacje sub prime okazały się papierami bez pokrycia, a banki doznały licznych w mld $ strat.

• W marcu i kwietni 08 r. banki w USA ( Merrill Lynch, Goldman Sachs. Morgan Stanley, Zeman Brothers, Litigroup) zostały dokapitalizowane.

• Ich upadłość mogła wywołać efekt domina, bankructwa banków i przedsiębiorstw, bezrobocia.

Działania te przyniosły krótkotrwałą poprawę w następnych miesiącach banki przestały sobie ufać nie pożyczając sobie pieniędzy.

Bank centraly USA zgodził się przyjąć 2 firmy ubezpieczeniowo – pożyczkowe z ogromnymi długami tj. Fannie Mee i Freddre Ma. Upadek tych 2 firm skutkowałby ogromnym kryzysem finansowym na całym świecie.

19 wrz. 08 r. USA podjęło plan stabilizacyjny polegający na stworzeniu planu wykupienia wszystkich długów. Kosz tego – 824 mld $. Nazwa planu Paulsena ( sekretarza skarbu, prezesa Goldmana). Koszt ten poniosą podatnicy USA.

Następstwo bankructwa Lehman Brothers i zagrożenie upadłości kolejnych Am. I europejskich banków doszło w kolejnych tygodniach do kryzysu zaufania na rynku międzynarodowym.

• Banki przestały sobie pożyczać pieniądze z powodu obaw o niewypłacalność
• Upadłu 4 islandzkie banki, których rozwiązanie okazały się za duże jak na PKB maleńkiego kraju.

Największe koncerny General Motors, Ford, Volkswagen zapowiedziały znaczne zwolnienia.

W ciągu 08r. 6 miesiecy, 58 bilionów $ w kwietniu, a w paź zostały 32 systemu światowego. Wyparowały nigdy tych pieniędzy nie byłó.

Były tylko wirtualne, tylko liczby. W kwietniu ludzie byli skłonni zapłacić 58, a w paź tylko 32.

24 wrz. 09 – szczyt w Petersburgu. Na spotkaniu Unia sforsowała swoje propozycje nadzoru nad instytucjami finansowymi.

Mandel- ojciec euro chce by na świecie była tylko jedna waluta.

Co się złożyło na kryzys:

· Nieprzejrzystość funkcjonowania światowego systemu finansowego

Anonimowość kontaktu –bankomat zamiast człowieka

· Anonimowość dysponentów kapitału

Dematerializacja pieniądza

· Skomplikowana struktura własnościowa instytucji finansowych

Fetyszyzacja pieniądza

· Straty banków w wysokiej zyskowności

Szybkość podejmowania decyzji- podatność na nastroje, plotki